طرح احداث گلخانه آکواپونیک به عنوان یک فرصت ارزشمند در عرصه کشاورزی مدرن، به ترکیب هوشمندانه ای از پرورش گیاهان و آبزیان در یک محیط یکپارچه اشاره دارد. این نوع ساختار، با هدف کاهش مصرف منابع، تولید محصولات سالم و افزایش بهره وری طراحی شده است. مزایای آن، ازجمله صرفه جویی در مصرف آب، کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی و بهره برداری هم زمان از دو محصول اقتصادی، دلایل قانع کننده ای برای سرمایه گذاران فراهم می کند تا وارد این حوزه نوآورانه شوند. با توجه به اهمیت این طرح، آسان مشاور در ادامه به بررسی دقیق تر هر یک از جوانب آن می پردازد.
طرح احداث گلخانه آکواپونیک و کاربرد آن در صنعت
امروزه استفاده از ساختارهای ترکیبی در کشاورزی باعث افزایش بهره وری، صرفه جویی منابع و بهینه سازی تولید شده است. گلخانه آکواپونیک نمونه‌ا ی موفق از این ساختارهاست که قابلیت رشد گیاهان و پرورش آبزیان را در کنار هم دارد. اجرای یک طرح احداث هوشمند در این حوزه، نه تنها ظرفیت تولید را بالا می برد، بلکه امکان بهره برداری صنعتی و صادراتی نیز فراهم می شود.
معرفی گلخانه آکواپونیک
گلخانه آکواپونیک ( Aquaponic Greenhouse ) نوعی فضای کنترل شده کشاورزی است که در آن سیستم های پرورش ماهی و کشت گیاهان به صورت هم زمان و متقابل فعالیت می کنند. در این ساختار، فضولات ماهی به عنوان منبع تغذیه ای برای گیاهان استفاده می شود و گیاهان نیز با جذب مواد مغذی، آب را تصفیه کرده و به سیستم باز می‌گردانند. محصولاتی همچون سبزیجات برگ دار، گوجه فرنگی، ریحان، نعناع و گونه هایی از گیاهان دارویی در این محیط رشد مناسبی دارند.
اهمیت در صنعت
این مدل نوین در صنعت کشاورزی و شیلات جایگاهی ویژه دارد. استفاده از این ساختار در صنعت باعث کاهش مصرف منابع، تولید هم زمان و ارگانیک، صرفه جویی اقتصادی و کاهش وابستگی به نهاده های شیمیایی می شود. همچنین با توجه به افزایش نیاز به امنیت غذایی و محصولات سالم، چنین گلخانه هایی به عنوان راهکاری اقتصادی و استراتژیک در صنعت مطرح اند.
مراحل راه اندازی گلخانه آکواپونیک
راه‌اندازی گلخانه آکواپونیک مستلزم برنامه‌ریزی دقیق، استفاده از تجهیزات تخصصی و رعایت اصول فنی است. این سیستم، به دلیل ویژگی‌های خاص خود، نیاز به طراحی فنی و کنترل مستمر دارد. هدف از اجرای آن، ایجاد ساختاری پایدار برای تولید محصولات ارگانیک با مصرف منابع حداقلی است. فرایند راه‌اندازی باید به‌گونه‌ای باشد که هماهنگی بین پرورش گیاهان و ماهی‌ها حفظ شود.
معرفی گام به گام
برای راه‌اندازی یک ساختار موفق در حوزه تلفیقی کشاورزی و شیلات، آشنایی دقیق با مراحل اجرایی آن الزامی است. هرکدام از مراحل موردنیاز، نقشی کلیدی در تضمین عملکرد صحیح سیستم دارند. از تحلیل اولیه تقاضا گرفته تا بهره‌برداری تجاری، تمامی این فرآیندها باید به‌صورت یکپارچه، مهندسی‌شده و منطبق با نیازهای عملیاتی اجرا شوند. انتخاب تجهیزات مناسب، تعیین منابع مالی، شناسایی مکان مطلوب برای احداث و انتخاب نیروی انسانی متخصص، همگی باید در چارچوب یک طرح دقیق و اصولی برنامه‌ریزی شوند. همچنین، رعایت دستورالعمل‌های فنی و زیست‌محیطی در هر واحد عملیاتی، موجب کاهش ریسک، افزایش بهره‌وری و رشد اقتصادی در بلندمدت خواهد شد. توجه به جزئیات در هر مرحله، تضمینی برای موفقیت کلی فرآیند اجرایی است.
۱. بررسی تقاضا و تحلیل بازار هدف
در گام نخست، باید نیاز بازار داخلی و خارجی ارزیابی شود. بررسی روند مصرف، شناسایی رقبا، تحلیل رفتار مصرف‌کننده و شناخت ظرفیت‌های صادراتی، مسیر درستی برای تصمیم‌گیری و طراحی ساختار فراهم می‌کند.
۲. نگارش طرح اولیه
در این مرحله، تمامی جوانب فنی، اقتصادی و زیست محیطی ساختار مورد نظر در قالب طرح توجیهی تدوین می شود. اطلاعات مالی، نوع تولیدات، پیش بینی درآمد و هزینه ها، زمان بندی و برنامه بازاریابی از اجزای مهم این مرحله هستند.
۳. اخذ مجوزهای لازم
برای اجرای واحد، مجوزهایی از سازمان جهاد کشاورزی، محیط‌زیست و سازمان دامپزشکی موردنیاز است. رعایت استانداردهای بهداشتی و ایمنی برای کسب این مجوزها ضروری خواهد بود.
۴. تأمین منابع مالی
برآورد هزینه گلخانه، تهیه تجهیزات، خرید بذر و لوازم اولیه، نیاز به منابع مالی مشخصی دارد. این منابع می‌تواند از محل سرمایه‌گذاری شخصی، تسهیلات بانکی یا سرمایه‌گذاران تأمین شود.
۵. انتخاب مکان مناسب
انتخاب مکان مناسب احداث گلخانه اهمیت زیادی دارد. شرایط اقلیمی، دسترسی به آب سالم، نور کافی، نزدیکی به بازار هدف و امنیت منطقه از عوامل کلیدی در انتخاب این مکان هستند.
۶. تهیه تجهیزات، تأسیسات و زیرساخت های لازم
در این مرحله باید کلیه امکانات فنی برای آغاز به‌کار فراهم شود. تجهیزات شامل مخازن، سیستم‌های فیلتراسیون، بسترهای کشت، نورپردازی، تهویه و سایر ابزارهای تخصصی هستند که عملکرد سیستم را تضمین می‌کنند.
۷. تأمین نیروی انسانی
برای اداره ساختار، نیاز به کارشناسان حوزه کشاورزی، شیلات، اپراتورهای فنی و کارگران ساده وجود دارد. آموزش نیروی انسانی در این سیستم اهمیت زیادی دارد.
۸. تولید آزمایشی
اجرای یک نمونه کوچک برای آزمون ساختار در مقیاس محدود به‌منظور شناسایی ایرادات احتمالی و بهینه‌سازی فرآیند ضروری است.
۹. نظارت و کنترل کیفیت
نظارت مداوم بر شرایط آب، سلامت ماهیان، کیفیت رشد گیاهان و عملکرد تجهیزات باید به‌صورت منظم انجام شود. تنظیم پارامترهایی مثل دما، pH، اکسیژن و مواد مغذی ضروری است.
۱۰. تولید تجاری و ارزیابی مستمر
پس از مرحله آزمایشی و رفع نواقص، گلخانه وارد مرحله بهره‌برداری کامل می‌شود. در این مرحله، ارزیابی عملکرد، بهینه‌سازی فرآیندها و دریافت بازخورد بازار اهمیت دارد.
ترکیب دانش فنی، برنامه ریزی مالی، شناخت بازار و استفاده از نیروی انسانی آموزش دیده، در کنار بهره گیری از تجهیزات تخصصی و مکان یابی هوشمند، می تواند روند راه اندازی را به یک مسیر موفق و پایدار تبدیل کند. اگرچه ممکن است هزینه احداث گلخانه در مرحله اولیه بالا به نظر برسد، اما با نگاه میان مدت و بلند مدت، این نوع سرمایه گذاری به دلیل تولید محصولات سالم، بازدهی بالا و قابلیت بازاریابی در سطوح داخلی و خارجی، می تواند به سودآوری قابل توجهی منجر شود. برای دریافت مشاوره درخصوص احداث گلخانه می توانید با مشاورین ما در ارتباط باشید.
بررسی فرآیند پرورش گیاهان و آبزیان در گلخانه آکواپونیک
در ساختار ترکیبی این گلخانه‌ها، دو نوع سیستم زیستی به‌صورت هم‌زمان فعال هستند. پرورش گیاهان و آبزیان به‌گونه‌ای طراحی می‌شود که فضولات تولیدی در بخش ماهی‌ها، به‌عنوان کود زیستی برای گیاهان استفاده شود. این مدل هم‌زیستی، باعث مصرف بهینه منابع، حذف کودهای شیمیایی و افزایش بازده تولید می‌شود. در این محیط، آب تصفیه‌شده به‌طور مداوم بین دو بخش در گردش است تا تعادل سیستم حفظ شود.
فرآیند پرورش
این فرآیند شامل تعامل بین واحدهای آبی و گیاهی است که به‌صورت پیوسته در حال گردش و بازتولید هستند. تغذیه آبزیان، تصفیه آب، انتقال مواد مغذی به ریشه گیاهان، بازگشت آب، و کنترل شرایط محیطی، اجزای کلیدی این فرآیند هستند که باید با تجهیزات دقیق مدیریت شوند.
۱. تصفیه آب ورودی
آب ورودی به سیستم باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد. فیلترهای مکانیکی و بیولوژیکی به‌کار می‌روند تا مواد آلاینده، کلر، و فلزات سنگین حذف شوند و محیط ایمن برای رشد فراهم گردد.
۲. پرورش آبزیان در مخازن
ماهی‌هایی مانند تیلاپیا یا قزل‌آلا در این مرحله پرورش می‌یابند. نظارت بر تغذیه، دما، اکسیژن و کیفیت کلی آب از عوامل حیاتی هستند.
۳. انتقال مواد مغذی به گیاهان
فضولات حاصل از ماهی‌ها به مواد مغذی مفیدی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم تبدیل می‌شوند. این مواد از طریق گردش آب به بسترهای گیاه منتقل می‌گردند.
۴. رشد گیاهان در بسترها
گیاهان در بسترهایی نظیر DWC یا NFT رشد می‌کنند که فاقد خاک هستند و کاملاً وابسته به مواد محلول در آب‌اند. میزان نور، دما، رطوبت و اکسیژن در این مرحله تنظیم می‌شود.
۵. بازگشت آب تصفیه شده
پس از جذب مواد مغذی، آب از طریق فیلتراسیون مجدد، پاک‌سازی شده و به چرخه اصلی سیستم بازمی‌گردد. این کار، مصرف آب را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد.
مدیریت صحیح فرآیند پرورش در این گلخانه‌ها، نقشی کلیدی در موفقیت دارد. تعامل منظم بین اجزای زیستی، به‌کارگیری تجهیزات استاندارد و رعایت استانداردهای کیفی، امکان تولید محصولات سالم و پربازده را فراهم می‌سازد. این مدل، رویکردی نوآورانه برای استفاده هم‌زمان از منابع و افزایش بهره‌وری در واحدهای کشاورزی مدرن محسوب می‌شود.
بررسی تجهیزات و تأسیسات احداث گلخانه آکواپونیک
برای ایجاد ساختار مؤثر و پایدار، به مجموعه‌ای از تجهیزات تخصصی نیاز است که بتواند تعامل بین سیستم‌های آبی و گیاهی را برقرار کند. در فرایند احداث گلخانه، این تجهیزات باید به‌گونه‌ای انتخاب شوند که کارایی بالا، مصرف انرژی بهینه و کنترل دقیق شرایط محیطی را تضمین کنند. همچنین در مرحله تولید نیز ابزارهایی لازم است که رشد پایدار محصولات را فراهم سازد.
لیست تجهیزات
در ادامه، تجهیزات اصلی موردنیاز معرفی می‌شوند که نقش کلیدی در اجرای موفق این طرح دارند. این تجهیزات نه‌تنها عملکرد مؤثر سیستم را ممکن می‌کنند، بلکه در بهینه‌سازی فرآیند تولید نقش دارند.
۱. مخازن پرورش ماهی
مخازن از جنس پلی‌اتیلن، فایبرگلاس یا استیل ضدزنگ تهیه می‌شوند. اندازه آن‌ها باید متناسب با نوع ماهی و حجم تولید انتخاب شود.
۲. فیلترهای مکانیکی و بیولوژیکی
فیلترهای مکانیکی ذرات زائد را حذف می‌کنند و فیلترهای بیولوژیکی باکتری‌هایی را فراهم می‌کنند که مواد شیمیایی سمی را به فرم‌های قابل استفاده برای گیاهان تبدیل می‌کنند.
۳. پمپ های آب و سیستم های گردش
پمپ‌های قدرتمند برای ایجاد گردش مداوم آب بین مخازن ماهی و بسترهای گیاه به کار می‌روند. سیستم لوله‌کشی باید مقاوم، بدون نشتی و قابل تنظیم باشد.
۴. سیستم هوادهی و اکسیژن رسانی
سنگ‌های هواده، دیفیوزرهای اکسیژن و کمپرسورهای هوا برای تأمین اکسیژن موردنیاز آبزیان استفاده می‌شوند.
۵. بسترهای کشت گیاهان
سیستم‌هایی مانند DWC، NFT و مدیا بد برای نگهداری گیاهان در محیط آبی طراحی شده‌اند. انتخاب آن‌ها بستگی به نوع گیاه دارد.
۶. سیستم های نورپردازی
نور مصنوعی LED مخصوص رشد گیاه در مواقع کمبود نور خورشید به کار می‌رود تا فرآیند فتوسنتز بهینه شود.
۷. تجهیزات کنترل کیفیت
شامل دماسنج، pH متر، سنجشگر آمونیاک، نیتریت و اکسیژن محلول هستند تا شرایط رشد پایدار باقی بماند.
۸. تجهیزات بسته بندی و برداشت
برای برداشت نهایی و آماده سازی محصول برای بازار، تجهیزاتی مانند میز کار، دستگاه برش و بسته بندی موردنیاز است.
انتخاب مناسب تجهیزات و زیرساخت ها نقش تعیین کننده ای در موفقیت این طرح کشاورزی دارد. بهره برداری بهینه، کاهش اتلاف انرژی و حفظ تعادل زیستی سیستم، تنها با استفاده از فناوری های نوین ممکن خواهد بود. هرچه تجهیزات دقیق تر و تخصصی تر انتخاب شوند، عملکرد سیستم قابل اعتماد تر و پربازده تر خواهد بود.
بررسی بازار داخلی و خارجی
با توجه به رشد جهانی تقاضا برای محصولات سالم و ارگانیک، گلخانه‌های آکواپونیک جایگاه مناسبی در بازارهای داخلی و خارجی پیدا کرده‌اند. استفاده هم‌زمان از منابع آبی و گیاهی در یک چرخه بسته، مصرف آب را به‌طور چشمگیری کاهش داده و موجب بهینه‌سازی تولید می‌شود. در بازار داخلی، تمرکز بر روش‌های نوین تولید، نیاز به منابع کمتر و دسترسی به محصولاتی بدون سموم شیمیایی، موجب شده این مدل تولید مورد توجه قرار گیرد. از سوی دیگر، در بازار جهانی نیز صادرات محصولات ارگانیک و نوآورانه با منشأ طبیعی، فرصت‌های تجاری مهمی را فراهم کرده است.
بازار داخلی
در کشور، با توجه به چالش کم‌آبی و نیاز به تغییر الگوهای تولید، استفاده از این سیستم‌ها در حال گسترش است. مصرف‌کنندگان تمایل بیشتری به محصولات ارگانیک نشان می‌دهند و فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی سالم در حال افزایش هستند. هزینه گلخانه در ابتدا ممکن است بالا باشد، اما با توجه به صرفه‌جویی‌های بلندمدت و تولید هم‌زمان ماهی و گیاه، بازدهی مطلوبی ایجاد می‌کند. رشد این مدل تولید در مناطقی که با مشکل محدودیت زمین کشاورزی یا منابع آبی مواجه‌اند، چشم‌گیرتر است.
پیش بینی رشد بازار داخلی و عوامل آن
افزایش آگاهی عمومی، حمایت‌های دولتی، گسترش فروشگاه‌های ارگانیک، و گرایش به فناوری‌های نوین از مهم‌ترین دلایل رشد بازار داخلی هستند. همچنین کاهش هزینه گلخانه در بلندمدت و سودآوری پایدار، سرمایه‌گذاران بیشتری را به این مدل جذب می‌کند.
بازار خارجی طرح مرتبط با مراحل احداث گلخانه آکواپونیک
در بازار جهانی، کشورهایی نظیر آلمان، کانادا، هلند، ژاپن و کشورهای حوزه خلیج فارس به‌دنبال واردات محصولاتی با منشأ طبیعی و کم‌مصرف هستند. محصولات تولیدشده در این مدل از تولید، به دلیل کیفیت بالا و ارزش تغذیه‌ای مناسب، توان رقابت در بازارهای خارجی را دارند. صادرات گیاهان معطر، سبزیجات برگی و حتی ماهی‌های پرورشی با استانداردهای بهداشتی، از ظرفیت‌های مهم این مدل است.
پیش بینی رشد بازار خارجی و عوامل آن
افزایش استانداردهای سلامت، بحران منابع آبی جهانی، تمرکز بر تولید پایدار، و سیاست‌های حمایتی از صادرات محصولات کشاورزی سالم از جمله عوامل رشد این بازار هستند. استقبال از روش‌های هوشمند کشاورزی در دنیا، فرصت مناسبی برای توسعه صادرات ایجاد کرده است.
تحلیل SWOT مرتبط با طرح
تحلیل SWOT یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در ارزیابی پروژه‌ها و ساختارهای تولیدی است که به تصمیم‌گیرندگان کمک می‌کند نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای موجود را به‌صورت دقیق شناسایی کنند. این تحلیل برای اجرای مدل‌های نوین تولید ازجمله سیستم‌های نوآورانه مبتنی بر ترکیب آبزی‌پروری و گیاه‌پروری، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا می‌تواند به ترسیم چشم‌انداز واقع‌گرایانه برای توسعه و سرمایه‌گذاری کمک کند.
۱. نقاط قوت
یکی از برجسته‌ترین نقاط قوت این مدل تولید، کاهش چشمگیر مصرف آب است. به‌دلیل بسته بودن چرخه تولید، میزان اتلاف منابع به حداقل می‌رسد و می‌توان تا بیش از ۹۰ درصد در مصرف آب نسبت به روش‌های سنتی صرفه‌جویی کرد. از سوی دیگر، امکان تولید هم‌زمان دو محصول—ماهی و گیاه—در یک فضا، بهره‌وری زمین را افزایش داده و هزینه‌های جانبی را کاهش می‌دهد. همچنین حذف استفاده از نهاده‌های شیمیایی در تولید، منجر به ارائه محصولاتی سالم، طبیعی و باکیفیت به بازار می‌شود. این ساختار تولیدی همچنین انعطاف‌پذیری بالایی در انتخاب گونه‌های مختلف گیاهان و آبزیان دارد و قابلیت اجرای آن در فضاهای شهری یا مناطق کم‌آب نیز به‌عنوان مزیت رقابتی آن شناخته می‌شود.
۲. نقاط ضعف
با وجود مزایای قابل توجه، این ساختار با چالش‌هایی نیز مواجه است. یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف، نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه بالا برای خرید تجهیزات تخصصی، زیرساخت‌های موردنیاز و سیستم‌های کنترل هوشمند است. همچنین این مدل تولیدی به‌شدت به حفظ شرایط زیستی پایدار متکی است؛ هرگونه تغییر ناگهانی در دما، نور، ترکیبات شیمیایی یا کیفیت آب، می‌تواند بر عملکرد سیستم تأثیر منفی بگذارد. مدیریت چنین ساختاری نیز نیازمند دانش فنی پیشرفته در حوزه‌های مختلف زیست‌محیطی، مهندسی آب و کشاورزی است که دسترسی به آن همواره آسان نیست.
۳. فرصت‌ها
گسترش بازار جهانی برای محصولات ارگانیک و سالم، یکی از فرصت‌های مهم این مدل به شمار می‌آید. مصرف‌کنندگان داخلی و خارجی به‌دنبال مواد غذایی طبیعی، بدون آفت‌کش و پایدار هستند و این مدل تولیدی دقیقاً در راستای همین نیازها عمل می‌کند. از سوی دیگر، رشد حمایت‌های دولتی و تسهیلات مالی برای توسعه کشاورزی هوشمند، فرصت مناسبی برای جذب منابع مالی و ورود سرمایه‌گذاران جدید فراهم می‌کند. همچنین این نوع ساختارها ظرفیت قابل‌توجهی برای اشتغال‌زایی در حوزه تولید، مدیریت، آموزش و خدمات پشتیبانی دارند.
۴. تهدیدها
در کنار فرصت‌ها، تهدیدهایی نیز وجود دارد که باید در فرآیند تصمیم‌گیری مورد توجه قرار گیرد. نوسانات شدید نرخ ارز، یکی از این تهدیدهاست که می‌تواند قیمت تجهیزات وارداتی و مواد اولیه را به‌طور ناگهانی افزایش دهد. در برخی مناطق، نبود قوانین مشخص و حمایت‌های قانونی کافی نیز مانعی برای توسعه این ساختارها محسوب می‌شود. همچنین رقابت با تولیدکنندگانی که به فناوری‌های پیشرفته‌تر و بازارهای تثبیت‌شده دسترسی دارند، ممکن است چالش‌هایی در بازار صادراتی ایجاد کند. از دیگر تهدیدهای احتمالی می‌توان به گسترش بیماری‌های مشترک بین گیاهان و ماهی‌ها اشاره کرد که در صورت مدیریت نادرست، عملکرد کل سیستم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
با تحلیل دقیق چهار بُعد اصلی در مدل SWOT، می‌توان نتیجه گرفت که فرصت‌ها و نقاط قوت این ساختار تولیدی، پتانسیل بالایی برای رشد، توسعه و سودآوری فراهم کرده‌اند. هرچند وجود تهدیدها و ضعف‌هایی انکارناپذیر است، اما این موارد با مدیریت علمی، بهره‌گیری از نیروی متخصص، استفاده از تجهیزات استاندارد و سیاست‌گذاری مناسب قابل کنترل و حتی تبدیل به فرصت هستند. این مدل، پاسخی کارآمد به نیاز روزافزون جامعه به کشاورزی پایدار، تولید ایمن و استفاده بهینه از منابع است و می‌تواند به‌عنوان یک گزینه موفق در مسیر توسعه اقتصادی و امنیت غذایی مورد توجه قرار گیرد.
شاخص های مالی و اقتصادی
در تحلیل اقتصادی این نوع ساختار تولیدی، شاخص هایی نظیر ظرفیت تولید، مساحت زمین، سرمایه گذاری ثابت، نرخ بازده داخلی، تعداد نیروی انسانی موردنیاز و هزینه های تجهیزاتی نقش تعیین کننده ای دارند. این شاخص ها با توجه به مقیاس اجرا، شرایط منطقه ای و نوع تجهیزات می توانند متغیر باشند. اما به طور تقریبی می توان موارد زیر را برای این شاخص ها درنظر گرفت.
سطح زیر کشت : ۱,۲۰۰ مترمربع برای حدود ۱۰۰ تن صیفی جات و ۲۰ تن ماهی
سطح سرمایه گذاری ثابت: ۱۲ میلیارد تومان
نرخ برابری دلار: ۹۰,۰۰۰ تومان
بازده داخلی: ۳۲ درصد
هزینه ماشین آلات، تأسیسات و تجهیزات: ۷.۵ میلیارد تومان
تعداد نیروی انسانی موردنیاز: ۱۲۰ نفر
گلخانه آکواپونیک، یکی از پیشرفته ترین روش های کشاورزی تلفیقی در دنیاست که با بهره گیری هم زمان از سیستم های پرورش گیاه و آبزی، راهکاری کاملاً سازگار با طبیعت و نیازهای زیستی انسان ارائه می دهد. این ساختار تولیدی نه تنها بهره وری منابع را افزایش می دهد، بلکه نقش مؤثری در کاهش مصرف آب، حذف سموم شیمیایی، تولید محصولات ارگانیک و اشتغال زایی پایدار دارد. این مدل، انتخابی هوشمندانه برای فعالان حوزه کشاورزی مدرن، علاقه مندان به سرمایه گذاری پایدار و تصمیم گیرندگان حوزه امنیت غذایی است.
