طرح احداث پلنت فکتوری

امروزه، کسب‌وکارها با فرصت‌ها و چالش‌های بسیاری روبه‌رو هستند. برخی از آن‌ها با تکیه بر نوآوری و استفاده از روش‌های پیشرفته، توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در بازار پیدا کنند. یکی از این روش‌های نوآورانه که در سال‌های اخیر توجه زیادی را جلب کرده است، طرح احداث پلنت فکتوری یا کارخانه گیاهی است. این مدل پیشرفته با استفاده از فناوری‌های نوین به تولید محصولات باکیفیت، افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند.

با اینکه راه‌اندازی کارخانه گیاهی ممکن است چالش‌هایی مانند سرمایه‌گذاری اولیه و مدیریت تخصصی را به همراه داشته باشد، اما در صورت برنامه‌ریزی دقیق و بهره‌گیری از راهکارهای مناسب، می‌تواند به یک کسب‌وکار پایدار و سودآور تبدیل شود. تیم آسان مشاور در این مقاله به بررسی جوانب مختلف این نوع کسب‌وکار، مزایا و چالش‌های آن خواهد پرداخت تا مسیر را برای علاقه‌مندان به این حوزه روشن‌تر کند.

پلنت فکتوری چیست؟

گیاهان بخش ضروری زندگی انسان ها هستند. آنها نه تنها اکسیژن مورد نیاز ما را تأمین می کنند، بلکه منبع اصلی غذا، دارو و سایر محصولات ضروری هستند. با توجه به افزایش جمعیت و تقاضا برای محصولات گیاهی، راه اندازی پلنت فکتوری یا اصطلاحا کارخانه گیاهی می تواند فرصتی سودآور و پایدار باشد.

پلنت فکتوری (plant factory)، مکانی است که در آن گیاهان مختلف به صورت عمودی کشت می شوند تا فضای کمتری اشغال کرده و بازدهی بیشتری داشته باشند. این نوع کشاورزی، روشی نوین و پایدار برای تولید غذا، دارو و سایر محصولات گیاهی است که مزایای متعددی دارد. در این سیستم، گیاهان در سینی ها یا طبقات مختلف کشت می شوند و نیازهای آنها مانند نور، آب، دما و مواد مغذی به طور دقیق کنترل و تأمین می شود.

احداث این نوع از کارخانه ها نیاز به سرمایه گذاری اولیه قابل توجهی دارند، اما با توجه به مزایای متعددی که دارد، می تواند به یک تجارت پرسود تبدیل شود. در ایران، در حال حاضر تعداد محدودی از این کارخانه ها وجود دارد، اما با توجه به افزایش تقاضا برای محصولات تازه و سالم، انتظار می رود در سال های آینده شاهد رشد این صنعت در کشور باشیم. اگر به دنبال راه اندازی یک کسب و کار در حوزه کشاورزی به صورت پایدار هستید، راه اندازی کارخانه گیاهی می تواند گزینه ای ایده آل برای شما باشد.

 

انواع پلنت فکتوری ها

پلنت فکتوری ها (کارخانه های گیاهی) را می توان بر اساس نوع سیستم کشت، نوع محصول و مقیاس تولید به دسته های مختلفی تقسیم کرد.

۱) بر اساس نوع سیستم کشت:

کارخانه های گیاهی هیدروپونیک: در این نوع، گیاهان بدون خاک و در محلول های غذایی غنی رشد می کنند. محلول غذایی به طور مستقیم به ریشه گیاهان داده می شود.

کارخانه های گیاهی آیروپونیک: در این نوع، ریشه گیاهان در هوا معلق هستند و محلول غذایی به صورت اسپری به آنها داده می شود.

پلنت فکتوری آکواپونیک: در این نوع، گیاهان و ماهی ها در یک سیستم بسته با هم پرورش می یابند. فضولات ماهی به عنوان کود برای گیاهان استفاده می شود و گیاهان به تصفیه آب ماهی کمک می کنند.

۲) بر اساس نوع محصول:

پلنت فکتوری سبزیجات: این نوع، برای تولید سبزیجات مانند کاهو، کلم پیچ، اسفناج و گوجه فرنگی استفاده می شوند.

کارخانه گیاهی میوه جات: این نوع، برای تولید میوه جات مانند توت فرنگی، تمشک و توت سیاه استفاده می شوند.

پلنت فکتوری های گیاهان دارویی: این نوع، برای تولید گیاهان دارویی مانند ریحان، نعنا و گل محمدی استفاده می شوند.

کارخانه های گیاهی گل ها: این نوع، برای تولید گل هایی مانند رز و ارکیده استفاده می شوند.

۳) بر اساس مقیاس:

پلنت فکتوری های کوچک: این نوع از کارخانه ها در فضای محدودی راه اندازی می شوند و معمولاً برای تولید محصولات برای مصرف شخصی یا محلی استفاده می شوند.

پلنت فکتوری های بزرگ: این نوع دیگر از کارخانه ها در فضای بزرگتری راه اندازی می شوند و می توانند طیف وسیع تری از محصولات را برای بازارهای تجاری تولید کنند.

علاوه بر دسته بندی های ذکر شده، کارخانه های گیاهی را می توان بر اساس فاکتورهای دیگری مانند نوع سیستم روشنایی، نوع سیستم کنترل آب و هوا و نوع سیستم برداشت محصول نیز طبقه بندی کرد. انتخاب نوع آن ها به عوامل مختلفی مانند نوع محصول، مقیاس تولید، بودجه و تخصص شما بستگی دارد.

 

مزایای استفاده از پلنت فکتوری

افزایش بهره وری: پلنت فکتوری ها می توانند در فضای محدود، محصولات بیشتری نسبت به روش های سنتی کشاورزی تولید کنند.

کاهش مصرف آب: در کارخانه های گیاهی، آب به طور کارآمدتر از روش های سنتی کشاورزی استفاده می شود.

کاهش استفاده از آفت کش ها و کودها: در کارخانه های گیاهی، به دلیل کنترل دقیق محیط رشد، نیازی به استفاده از آفت کش ها و کودها به مقدار زیاد نیست.

تولید محصولات با کیفیت بالا: در کارخانه های گیاهی، شرایط رشد گیاهان به طور دقیق کنترل می شود، که این امر منجر به تولید محصولات با کیفیت بالا می شود.

کاهش ضایعات: در پلنت فکتوری ها، به دلیل کنترل دقیق شرایط رشد، ضایعات محصولات کشاورزی به حداقل می رسد.

امکان کشت در تمام طول سال: در کارخانه های گیاهی، به دلیل کنترل دقیق شرایط محیطی، می توان در تمام طول سال گیاهان را کشت کرد.

ایجاد شغل: کارخانه های گیاهی می توانند فرصت های شغلی جدیدی در زمینه های مختلف مانند کشاورزی، مهندسی و فناوری اطلاعات ایجاد کنند.

پلنت فکتوری به عنوان یک راهکار صنعتی پیشرفته، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در بازار رقابتی امروز از مزایای تکنولوژی بهره ببرند و به سمت تولید پایدار و انعطاف‌ پذیر پیش روند.

 

معایب استفاده از پلنت فکتوری

هزینه های سرمایه گذاری بالا: راه اندازی کارخانه گیاهی نیاز به سرمایه گذاری اولیه قابل توجهی دارد.

پیچیدگی فرآیند: فرآیند پلنت فکتوری پیچیده است و نیاز به تخصص و تجهیزات فنی دارد.

کنترل کیفیت: تولید محصولات با کیفیت ثابت و مطابق با استاندارد های مورد نظر می تواند چالش برانگیز باشد.

آلودگی: این فرآیند می تواند آلاینده هایی مانند دود و گازهای گلخانه ای تولید کند که باید به طور موثر مدیریت شوند.

تقاضا: تقاضا برای محصولات پلنت فکتوری همیشه به اندازه کافی بالا نیست.

با وجود این چالش ها، این نوع کارخانه ها باز هم می توانند راه حلی پایدار و کارآمد برای تولید انبوه محصولات کشاورزی با کیفیت بالا باشند.

 

 

 

نحوه کار پلنت فکتوری ها

کارخانه های گیاهی، سیستم های کشاورزی مدرن و پیشرفته ای هستند که در آنها از روش های نوین برای تولید انبوه گیاهان در محیطی کنترل شده استفاده می شود. در این سیستم ها، گیاهان بدون نیاز به خاک و در محلول های غذایی غنی رشد می کنند. نحوه کار آن ها به شرح زیر است:

۱) کشت گیاهان:

بذرها یا گیاهچه ها در سینی های مخصوصی کشت می شوند.

سینی ها در قفسه های عمودی قرار می گیرند تا از فضای موجود به طور کامل استفاده شود.

ریشه های گیاهان در معرض محلول های غذایی غنی قرار می گیرند که حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز گیاه هستند.

۲) تأمین نور:

از لامپ های رشد گیاه برای تامین نور مصنوعی مورد نیاز گیاهان برای فتوسنتز و رشد استفاده می شود.

نوع لامپ، شدت نور، طیف نور و زمان نوردهی با توجه به نوع گیاه و مرحله رشد آن تنظیم می شود.

۳) کنترل آب و هوا:

دما، رطوبت و تهویه هوا در پلنت فکتوری به طور دقیق کنترل می شود تا شرایط ایده آل برای رشد گیاهان فراهم شود.

از سنسورها و سیستم های کنترل برای نظارت و تنظیم شرایط محیطی استفاده می شود.

۴) تغذیه گیاهان:

محلول های غذایی به طور مرتب به ریشه های گیاهان تزریق می شود.

این محلول ها حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز گیاه مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم هستند.

۵) کنترل آفات و بیماری ها:

به دلیل شرایط کنترل شده در پلنت فکتوری ها، خطر آفات و بیماری ها به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

با این حال، از روش های مختلفی مانند کنترل بیولوژیکی و استفاده از آفت کش های طبیعی برای کنترل آفات و بیماری ها استفاده می شود.

۶) برداشت محصول:

زمانی که گیاهان به مرحله برداشت می رسند، به طور دستی یا با استفاده از سیستم های برداشت خودکار برداشت می شوند.

پس از برداشت، محصولات به طور کامل شسته و ضدعفونی می شوند و برای بسته بندی و فروش آماده می شوند.

 

لیست تجهیزات مورد استفاده در طرح احداث پلنت فکتوری

لیست تجهیزات و ماشین آلات مورد استفاده در این کارخانه ها به طور دقیق به نوع محصول تولیدی و ظرفیت تولید آن بستگی دارد. با این حال، به طور کلی می توان تجهیزات و ماشین آلات زیر را در یک پلنت فکتوری مشاهده کرد:

سیستم های کنترل فرآیند و اتوماسیون: PLC ها، سنسورها، کنترلرهای منطقی برنامه پذیر

تجهیزات فرآیند و تولید: انواع راکتورها، تقطیرکننده ها، میکسرها، همزن ها، تجهیزات فیلتراسیون و سانتریفیوژ

سیستم های بسته بندی و تجهیزات جانبی: ماشین های پر کردن، درب گذاری، برچسب زنی، پالت سازی و بسته بندی نهایی

سیستم های انتقال و جابجایی: نقاله ها، جرثقیل ها، ربات های صنعتی

تجهیزات آزمایشگاهی و کنترل کیفیت: دستگاه های اندازه گیری، آنالیزورها، میکروسکوپ ها، تجهیزات آزمون مواد

سیستم های تصفیه آب، هوا و بازیافت: تجهیزات تصفیه آب و هوا، بازیافت پساب ها و پسماندها

زیرساخت های تأمین انرژی و سرمایش/گرمایش: دیگ های بخار، کمپرسورها، چیلرها، توربین ها

این ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته در کنار تکنولوژی های نوین، به پلنت فکتوری ها امکان تولید محصولات با کیفیت بالا و بازدهی مناسب را می دهد.

مراحل راه اندازی پلنت فکتوری

راه اندازی پلنت فکتوری فرآیندی پیچیده است که نیاز به برنامه ریزی دقیق، سرمایه گذاری مناسب و مدیریت صحیح دارد. در ادامه، به بررسی مراحلی که در راه اندازی پلنت فکتوری ها وجود دارد، می پردازیم:

۱) مطالعه بازار و بررسی امکان سنجی:

اولین قدم در راه اندازی پلنت فکتوری، مطالعه بازار و بررسی امکان سنجی این تجارت است. باید تقاضا برای محصولات گیاهی در منطقه خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که بازار کافی برای محصولات تولیدی شما وجود دارد. همچنین باید هزینه های راه اندازی این نوع کارخانه را برآورد کرده و از سودآوری آن اطمینان حاصل کنید.

۲) تهیه طرح کسب و کار:

پس از انجام مطالعات اولیه، باید یک طرح کسب و کار جامع برای پلنت فکتوری خود تهیه کنید. این طرح باید شامل موارد زیر باشد:

خلاصه ایده ی کسب و کار

شرح محصول یا خدمات

تجزیه و تحلیل بازار

استراتژی بازاریابی و فروش

برنامه عملیاتی

پیش بینی های مالی

تهیه طرح کسب و کار به شما کمک می کند تا ایده ی خود را به طور شفاف تعریف کنید، ریسک های احتمالی را شناسایی کنید و برنامه ای برای موفقیت در این تجارت تدوین کنید.

۳) تأمین مالی:

برای راه اندازی پلنت فکتوری به سرمایه گذاری قابل توجهی نیاز دارید. منابع مختلفی برای تأمین مالی این پروژه وجود دارد، از جمله:

سرمایه گذاری شخصی

وام بانکی

سرمایه گذاری خطرپذیر

کمک های دولتی

باید با توجه به شرایط خود، بهترین روش تأمین مالی را انتخاب کنید.

۴) انتخاب مکان:

انتخاب مکان مناسب برای پلنت فکتوری بسیار مهم است. باید مکانی را انتخاب کنید که به منابع آب، برق، حمل و نقل و بازار مصرف کنندگان نزدیک باشد. همچنین باید به الزامات قانونی و مقرراتی مربوط به راه اندازی این کارخانه ها در محل مورد نظر توجه کنید.

۵) طراحی و ساخت:

طراحی و ساخت پلنت فکتوری باید با توجه به نوع محصول، مقیاس تولید و الزامات بهداشتی انجام شود. در این مرحله باید از متخصصان با تجربه در زمینه طراحی و ساخت پلنت فکتوری استفاده کنید.

۶) تهیه تجهیزات:

برای راه اندازی پلنت فکتوری به تجهیزات مختلفی مانند سیستم های کشت، سیستم های روشنایی، سیستم های کنترل آب و هوا و سیستم های برداشت محصول نیاز دارید. باید با توجه به نوع محصول، مقیاس تولید و بودجه خود، تجهیزات مناسب را انتخاب کنید.

۷) استخدام پرسنل:

برای کار در پلنت فکتوری به نیروی انسانی متخصص در زمینه های مختلف مانند کشاورزی، باغبانی، مهندسی و فناوری اطلاعات نیاز دارید. باید با دقت و وسواس افراد مناسب را برای کار در پلنت فکتوری خود استخدام کنید.

۸) اخذ مجوزها:

قبل از راه اندازی پلنت فکتوری، باید مجوزهای لازم را از سازمان های مربوطه مانند وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست و شهرداری اخذ کنید.

۹) بازاریابی و فروش:

برای موفقیت در این تجارت، باید محصولات خود را به طور موثر به بازار عرضه کنید. باید یک استراتژی بازاریابی مناسب برای پلنت فکتوری خود تدوین کنید و از روش های مختلف بازاریابی مانند تبلیغات، بازاریابی دیجیتال و حضور در نمایشگاه ها استفاده کنید.

۱۰) مدیریت و نظارت:

پس از راه اندازی پلنت فکتوری، باید به طور مداوم بر عملکرد آن نظارت داشته باشید و در صورت نیاز تغییرات لازم را در فرآیندها و روش ها اعمال کنید. همچنین باید به طور مرتب به پرسنل خود آموزش های لازم را ارائه دهید و از به روز بودن اطلاعات و دانش خود در این زمینه اطمینان حاصل کنید.

 

فضای مناسب برای طرح احداث پلنت فکتوری ها

مکان مناسب برای راه اندازی پلنت فکتوری باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

سالن مسقف و محافظت از عوامل محیطی: کارخانه‌های پلنت فکتوری نیاز به محیط کنترل‌شده و محافظت از عوامل محیطی مانند بارش، باد و نور مستقیم خورشید دارند. داشتن سالن تولید مسقف و ایزوله با سیستم‌های تهویه، گرمایش و سرمایش مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. این ویژگی به کنترل دقیق شرایط تولید کمک می‌کند و بر کیفیت محصولات تأثیر مثبت می‌گذارد.

فضای کافی برای چرخه تولید: پلنت فکتوری‌ها نیاز به فضای کافی برای چرخه‌ های کامل تولید، انبارش، بارگیری و تردد تجهیزات دارند. فضای مناسب برای قرارگیری خطوط تولید، تجهیزات، فرآیندهای پشتیبانی و محل انبارش باید در نظر گرفته شود.

دسترسی به حمل و نقل: موقعیت جغرافیایی مناسب با دسترسی آسان به شبکه‌ های حمل و نقل جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی (در صورت نیاز) به‌منظور جابه‌جایی مواد اولیه و محصولات نهایی ضروری است.

زیرساخت‌ های کافی: دسترسی به منابع آب، برق، گاز و سیستم‌های تصفیه فاضلاب برای فعالیت‌های تولیدی و پشتیبانی مورد نیاز است. وجود امکانات رفاهی، خدماتی و پشتیبانی برای کارکنان نیز باید در نظر گرفته شود.

مجوزها و انطباق با قوانین: مکان انتخابی باید با قوانین و مقررات محلی و ملی در زمینه‌های ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست سازگار باشد. اخذ مجوزهای لازم برای احداث و فعالیت کارخانه در آن محل باید در نظر گرفته شود.

در مجموع، مکان مناسب برای کارخانه پلنت فکتوری باید دارای مجموعه‌ای از ویژگی‌های فیزیکی، زیرساختی و قانونی باشد که به بهبود کیفیت تولید و افزایش کارایی کمک کند.

گیاهان مناسب برای کشت در پلنت فکتوری ها

گیاهان مناسب برای کشت در پلنت فکتوری باید دارای ویژگی‌های خاصی باشند. برخی از گیاهان رایج و مناسب برای کشت در پلنت فکتوری عبارتند از:

گیاهان دارویی و ادویه‌ای: گیاهان دارویی مانند زردچوبه، زنجبیل، نعناع و گیاهان ادویه‌ای مانند فلفل و دارچین از جمله گزینه‌های پرطرفدار هستند. این گیاهان معمولاً ارزش افزوده بالایی دارند و تقاضای بازار برای آن‌ها در حال افزایش است. کشت این گیاهان در محیط کنترل‌شده پلنت فکتوری به تولید محصولات با کیفیت بالا کمک می‌کند.

سبزیجات برگی: سبزیجات برگی مانند کلم، اسفناج، کاهو و میکروگرین‌ها گزینه‌های مناسبی برای کشت در پلنت فکتوری هستند. این محصولات به شرایط محیطی کنترل‌شده نیاز دارند و کشت آن‌ها در پلنت فکتوری امکان تولید سال‌دور را فراهم می‌کند.

میوه‌ های کوچک: میوه‌ هایی مانند توت فرنگی، تمشک و آلبالو در شرایط کنترل‌شده پلنت فکتوری قابل کشت هستند. این محصولات ارزش افزوده بالایی داشته و نیاز به منابع آبی و نوری کنترل‌شده دارند.

گیاهان دکوراتیو و گلدانی: گیاهان تزئینی و گلدانی مانند ارکیده‌ها، گیاهان آپارتمانی و میخک‌ها می‌توانند در پلنت فکتوری کشت شوند. این گیاهان به شرایط محیطی کنترل‌شده نیاز داشته و علاوه بر تولید، برای تزئین و دکوراسیون نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انتخاب گیاهان مناسب برای کشت در پلنت فکتوری بستگی به بازار هدف، زیرساخت‌های موجود و تخصص تولیدکننده دارد. در هر صورت، گیاهانی که به شرایط کنترل‌شده محیطی نیاز دارند، گزینه‌های مناسبی محسوب می‌شوند.

تعداد طبقات پلنت فکتوری ها

پلنت فکتوری‌ها به دلیل محدودیت فضای زمینی، معمولاً به صورت چند طبقه ساخته می‌شوند. تعداد طبقات آن ها می‌تواند تا حدود ۲۰ طبقه نیز برسد، اگرچه در بیشتر موارد محدوده معمول بین ۲ تا ۱۰ طبقه است. عوامل مختلفی در تعیین تعداد طبقات پلنت فکتوری دخیل هستند:

فضای در دسترس: میزان زمین و فضای موجود برای احداث، محدودیت‌های ساختمانی و شهرسازی یکی از مهم‌ترین عوامل است.

ظرفیت تولید مورد نیاز: هر چه نیاز به ظرفیت تولید بالاتر باشد، امکان افزایش تعداد طبقات نیز بیشتر خواهد بود.

فناوری و تجهیزات: پیشرفت‌های فناوری و تجهیزات مربوطه مانند سیستم‌های نوری، آبیاری و کنترل محیطی، امکان احداث پلنت‌های چندطبقه را فراهم می‌کنند.

مالاحظات ایمنی و ساختاری: افزایش ارتفاع پلنت فکتوری نیازمند رعایت استانداردهای ایمنی و مقاومت ساختمانی است که در طراحی باید در نظر گرفته شود.

مدل کسب و کار: در برخی مدل‌های کسب و کار، تعداد طبقات کمتر و در برخی بیشتر باشد که با هدف و استراتژی پلنت فکتوری مرتبط است.

در کل می توان گفت که ۵ طبقه برای پلنت فکتوری ها می تواند یک واحد استاندارد و متعارف باشد. البته که می توان طرح های ۲۰ طبقه را هم مدنظر قرار داد، اما این تعداد طبقه دارای هزینه بالاتر و تجهیزات بیشتری خواهد بود.

بازار پلنت فکتوری ها در ایران

در بازار ایران، توسعه و استفاده از پلنت فکتوری‌ها (کارخانه‌ های گیاهی) نسبتاً جدید است، اما در حال رشد و گسترش است.در ادامه به بررسی این فناوری در ایران می پردازیم:

سطح توسعه: در چند سال اخیر، تعداد پروژه‌ های پلنت فکتوری در ایران افزایش یافته است. اگرچه هنوز تعداد آنها محدود است، اما شاهد ورود شرکت‌های نوپا و سرمایه‌گذاری‌ های دولتی در این زمینه هستیم.

کاربردها: پلنت فکتوری‌ها در ایران بیشتر برای تولید محصولات سبزیجات، میوه‌جات و گیاهان دارویی استفاده می‌شوند. این تکنولوژی می‌تواند به کاهش آلودگی هوا و کمبود آب در کشور کمک کند.

چالش‌ ها: هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه، دسترسی محدود به فناوری‌های پیشرفته و نیاز به متخصصان فنی از جمله چالش‌هایی است که توسعه پلنت فکتوری‌ها را در ایران با محدودیت مواجه می‌کند.

حمایت‌ های دولتی: برخی نهادهای دولتی مانند وزارت جهاد کشاورزی و صندوق نوآوری و شکوفایی، حمایت‌ های مالی و قانونی محدودی را برای توسعه این فناوری در ایران در نظر گرفته‌اند.

انتظارات آینده: با افزایش آگاهی عمومی و حمایت‌ های بیشتر دولتی و خصوصی، انتظار می‌رود پلنت فکتوری‌ ها در آینده نزدیک سهم بیشتری در تولید محصولات کشاورزی در ایران پیدا کنند.

در مجموع، پلنت فکتوری‌ها هنوز در مراحل ابتدایی توسعه در ایران هستند، اما پتانسیل رشد قابل توجهی را در آینده نزدیک دارند.

بازار پلنت فکتوری ها در کشورهای خارجی 

در سطح جهانی، برخی کشورها در زمینه توسعه و گسترش پلنت فکتوری‌ ها (کارخانه‌ های گیاهی) پیشرو بوده‌اند:

ایالات متحده آمریکا: آمریکا یکی از پیشگامان اصلی در این زمینه است و در سال‌های اخیر شاهد رشد چشمگیر این کارخانه ها در این کشور بوده‌ایم. شرکت‌های بزرگی مانند Plenty، AeroFarms و vertical Harvest در آمریکا فعال هستند و در حال گسترش هستند.

کشورهای اروپایی: اتحادیه اروپا نیز به طور فعال در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده است. کشورهایی مانند هلند، آلمان و سوئد در توسعه پلنت فکتوری‌ ها پیشرو هستند. شرکت‌های بزرگی مانند Infarm و Spread در این کشورها مستقر هستند.

ژاپن: ژاپن یکی دیگر از پیشگامان اصلی در توسعه کارخانه‌ های گیاهی است. شرکت‌های ژاپنی مانند Spread و Mirai در این زمینه فعال هستند.

چین: چین نیز در سال‌های اخیر در حال سرمایه‌گذاری گسترده در این نوع از کارخانه ها است. شرکت‌ های چینی مانند CACEIS و DigiCrop در این حوزه فعالیت دارند.

در مجموع، کشورهای توسعه‌یافته در آمریکا، اروپا و آسیا در حال حاضر پیشرو در صنعت کارخانه های گیاهی هستند و تجربیات ارزشمندی را در این زمینه به دست آورده‌اند.

تحلیل SWOT طرح توجیهیراه اندازی پلنت فکتوری در ایران

در مورد راه‌اندازی پلنت فکتوری‌ ها در ایران، تحلیل SWOT به شرح زیر است:

Strengths (نقاط قوت):

موقعیت جغرافیایی مناسب و دسترسی به منابع آبی و انرژی

وجود نیروی کار ماهر و با انگیزه در بخش کشاورزی

تجربه کشور در کشت محصولات کشاورزی با روش‌های سنتی

ظرفیت مناسب برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید

Weaknesses (نقاط ضعف):

کمبود سرمایه‌گذاری و تأمین مالی در این حوزه

کمبود دانش فنی و تکنولوژی پیشرفته در طراحی و ساخت پلنت فکتوری‌ها

محدودیت‌های قانونی و تنظیمی برای راه‌اندازی چنین تأسیسات

کمبود آموزش و آگاهی عمومی در مورد مزایای پلنت فکتوری‌ها

Opportunities (فرصت‌ها):

رشد تقاضا برای محصولات سالم و ارگانیک در بازار داخلی

امکان صادرات محصولات به بازارهای منطقه‌ای و جهانی

حمایت‌های دولتی بالقوه برای توسعه این صنعت

جذب سرمایه‌گذاری خارجی در این زمینه

Threats (تهدیدها):

رقابت با کشاورزی سنتی و بخش تولید محصولات کشاورزی

محدودیت‌های زیرساختی مانند دسترسی به برق و آب

تهدید شرایط آب و هوایی و تغییرات اقلیمی برای پایداری پلنت فکتوری‌ها

ریسک مقاومت عمومی در برابر پذیرش این فناوری نوظهور

در مجموع، ایران دارای پتانسیل بالقوه‌ ای برای توسعه پلنت فکتوری‌ها است، اما باید به چالش‌های موجود به طور جدی توجه شود و با سرمایه‌گذاری و حمایت‌ های مناسب، این صنعت نوظهور در ایران رونق یابد.

بررسی شاخص های مالی راه اندازی پلنت فکتوری

سطح زیر کشت: صیفیجات گلخانه ای ۳ هکتار و سبزیجات گلخانه ای ۱ هکتار

مساحت زمین کشت: ۶ هکتار

تعداد نیروی انسانی مورد نیاز: ۲۴ نفر

میزان سرمایه گذاری ثابت: ۱۱۶ میلیارد تومان( بدون احتساب هزینه زمین )

ارزش ماشین آلات و تجهیزات: ۶۹ میلیارد تومان

نرخ بازده داخلی در سال مبنا: ۴۱ درصد

 

در نهایت

کارخانه های گیاهی انقلابی در صنعت کشاورزی ایجاد می کنند و راه حلی نوین برای چالش های تولید غذای سالم در دنیای پرجمعیت امروز ارائه می دهند. با پیشرفت فناوری و افزایش تقاضا برای محصولات کشاورزی با کیفیت بالا، انتظار می رود که این کارخانه های گیاهی در سال های آینده به طور فزاینده ای محبوب شوند.